ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ

ΤΥΠΙΚΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΩΝ ΘΕΑΤΡΩΝ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Τρεις χιλιάδες χρόνια ιστορίας της δραματουργίας, άλλοτε άμμεσα και άλλοτε έμμεσα? Ανεξάντλητες οι μορφές των χώρων που τη στέγασαν ή εξακολουθούν να τη στεγάζουν? Απειρες οι αντιδράσεις του κοινού απέναντι στα δρώμενα, την κάθε φορά, μέσα σε διαφορετικά αρχιτεκτονικά κελύφη Ωστόσο, η ανά χείρας μελέτη αποπειράται να διακρίνει κάτι σαν απλό μοτίβο πίσω από τη χαοτική ποικιλία και να χαρτογραφήσει ένα σύστημα διαδοχής. Συνοψίζοντας δραματουργικούς στόχους, σχηματοποιώντας αρχιτεκτονικές διατάξεις κι αποτιμώντας συνολικές αντιδράσεις "υποδοχής", κατανέμει το πολυσχιδές υλικό της σε οκτώ, όλο, όλο φάσεις. Οκτώ φάσεις, με τις τέσσερις τελευταίες να επαναλαμβάνουν τις τέσσερις πρώτες: από το αλώνι στο ημικύκλιο, από εκεί στο μετωπικό αντίκρυσμα κι από εκεί σε μια πολυμορφία διατάξεων, στη διάρκεια των οποίων επανεμφανίζεται το αλώνι για να ακολουθήσουν, ξανά, οι ίδιες αλλαγές. Την πρώτη φορά, από την αρχαιότητα ως τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες και τον Μεσαίωνα: τη δεύτερη φορά, από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μέχρι τις μέρες μας. Κατά τον πρώτο "κύκλο" των τεσσάρων φάσεων δοκιμάζονται οι συνθήκες των ενθεουμένων ανθρώπων: κατά το δεύτερο, οι συνθήκες του εκκοινωνιζόμενου ατόμου. Με οδηγό τις μεταμορφώσεις του θεατρικού χώρου, λοιπόν, αυτή η μελέτη προτείνει μιαν ευρύτερη θεατρολογική ταξινόμηση. Ισως ιερόσυλα απλουστευτική. Αλλά έτσι ή αλλιώς το θέατρο ήταν πάντα, και παραμένει, μια τέχνη στο μεταίχμιο του ιερού και του ανίερου.

Π.Μ.