Η ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΤΗΣ ΟΥΤΟΠΙΑΣ

ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ-ΠΕΝΤΕ ΔΟΚΙΜΙΑ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ

Όταν εμφανίστηκαν οι υπερρεαλιστές, και μάλιστα ο Ανδρέας Εμπειρίκος, μέσα στη δεκαετία του 1930, τα πράγματα έδειχναν ότι θα περνούσε πολύς καιρός μέχρι οι αναγνώστες τους να μυηθούν όχι μόνο στη γραφή αλλά και στο υπερρεαλιστικό όραμα της απελευθέρωσης από τα δεσμά της πραγματικότητας. Φαίνεται πλέον πως η εποχή του Εμπειρίκου έχει έρθει, καθώς σταδιακά φωτίζονται πλευρές του έργου του οι οποίες πριν κάποια χρόνια ήταν αποθαρρυντικά σκοτεινές.

Κι ένα ερώτημα που αμέσως προκύπτει είναι γιατί επανερχόμαστε στον υπερρεαλισμό, και μάλιστα σε κείμενα που γράφτηκαν αρκετά ή πολύ αργότερα από την έναρξη του; Μήπως η πραγματικότητα μας είναι πολύ σκοτεινή και οι καιροί πολύ δύσκολοι για να αρκεστούμε σε αυτήν; Ή, μήπως, τα κείμενα του Εμπειρίκου βρίσκονται πολύ κοντύτερα στην εποχή μας, μια εποχή κατά την οποία η αλήθεια της ψυχής είναι πιο συναρπαστική από τις συμβατικές απεικονίσεις της; Επιπλέον, ποια φάση εξέλιξης του πρωτοποριακού λόγου αποδίδουν τα προκλητικά αυτά κείμενα;

Εφόσον το έργο του Εμπειρίκου ενσωματώνει μία νεοπρωτοποριακή διάσταση κριτικής απόστασης, αποτίμησης και γονιμοποίησης της ''ορθόδοξης'' πρωτοπορίας, οι αντιλήψεις του ποιητή γύρω από το χρόνο και το χώρο δημιουργούν μία ολοκληρωμένη πρόταση για το μέλλον των πρωτοποριών.