Η ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

Αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελεί το δικαίωμα πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής.

Η μελέτη ξεκινά με μια σύντομη μνεία στην κρίση νομιμοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης της περιόδου 19921993, προς αντιμετώπιση της οποίας ελήφθησαν και ορισμένα μέτρα ενίσχυσης της διαφάνειας του κοινοτικού θεσμικού οικοδομήματος, όπως η αναγνώριση ενός δικαιώματος πρόσβασης στα έγγραφα των κοινοτικών οργάνων (κεφάλαιο 1), αναγνώριση που επηρεάσθηκε από τις προγενέστερες (και, με τη σειρά της, επηρέασε τις μεταγενέστερες) εθνικές νομοθεσίες για την πρόσβαση στα διοικητικά στοιχεία (κεφάλαιο 2). Ακολούθως, παρουσιάζεται λεπτομερώς η ιστορική διαδρομή του εν λόγω δικαιώματος, από τις συγκρατημένες πρώτες αναφορές στους εσωτερικούς κανονισμούς των οργάνων μέχρι την πανηγυρική εισαγωγή του στο πρωτογενές δίκαιο (κεφάλαιο 3), ενώ επιχειρείται να δοθεί απάντηση και στο ερώτημα εάν μπορεί να θεωρηθεί ως θεμελιώδες, οπότε θα πρέπει να κατατάσσεται μεταξύ των γενικών αρχών του κοινοτικού δικαίου και να περιβάλλεται με τις αντίστοιχες εγγυήσεις προστασίας (κεφάλαιο 4).

Η μελέτη συνεχίζεται με τη διεξοδική ανάλυση και τον κριτικό σχολιασμό των διατάξεων του κανονισμού 1049/2001/ΕΚ, του ισχύοντος δηλαδή καθεστώτος πρόσβασης στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής. Ειδικότερα, με γνώμονα τη νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και τις αποφάσεις του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, εξετάζονται τόσο οι ουσιαστικές διατάξεις του κανονισμού, οι σχετικές με το πεδίο εφαρμογής του δικαιώματος (κεφάλαιο 5) και με τους λόγους εξαίρεσης από αυτό (κεφάλαιο 6), όσο και οι διαδικαστικές, οι σχετικές με την υποβολή και επεξεργασία του αιτήματος πρόσβασης (κεφάλαιο 7) και με τις δυνατότητες προσβολής της τυχόν αρνητικής απάντησης του αρμόδιου κοινοτικού οργάνου (κεφάλαιο 8).