Η ΚΡΙΣΗ

Κάθε ύφεση μας θυμίζει τους κινδύνους που διατρέχει η κοινωνική μας οργάνωση, όταν δεν υπάρχουν φραγμοί στις επιχειρηματικές πρωτοβουλίες και την επιδίωξη του κέρδους, όταν δεν ελέγχονται οι οικονομικές εξελίξεις και δεν γίνονται αντιληπτές οι ανισότητες που εκτρέφει η κοινωνία. Κάθε κρίση αποτελεί, έτσι, αφορμή για αναθεώρηση αντιλήψεων και θεσμών και για καθιέρωση νέων κανόνων.

Η αναθεώρηση είναι περισσότερο παρά ποτέ αναγκαία. Πλούτος παράγεται και χάνεται με κερδοσκοπικές κατασκευές κεφαλαιούχων. Στην εργασία δίνεται όλο και λιγότερη προσοχή. Οι παραγωγικές διαδικασίες, η παιδεία, το περιβάλλον, παρά την τεχνολογική πρόοδο, δεν ικανοποιούν τις ανάγκες των ανθρώπων. Φτώχεια εξακολουθεί να υπάρχει, και μάλιστα σε μεγάλη έκταση. Σήμερα πληρώνουμε το τίμημα του δόγματος της ανεξέλεγκτης λειτουργίας των αγορών, το οποίο επέβαλαν οι συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις επειδή εξυπηρετούσε τα οικονομικά συμφέροντα που τις στήριξαν.

Τα κράτη ζουν σήμερα μία από τις λίγες στιγμές που μπορούν, χωρίς ισχυρές αντιρρήσεις, να επιβάλουν κανόνες παιχνιδιού στις επιχειρήσεις. Το πολιτικό διακύβευμα της διαμάχης που θα ξεσπάσει αμέσως μετά τη μερική εξομάλυνση της κατάστασης θα αφορά τον ρόλο του συνυπεύθυνου κράτους. Η κατάληξη θα προσδιοριστεί από τη στάση των πολιτικών ηγεσιών και τους κοινωνικούς-πολιτικούς αγώνες που θα συνοδεύσουν και θα διαμορφώσουν την κρατική παρέμβαση η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη. Αυτοί θα κρίνουν αν θα υπάρξει περισσότερη δημοκρατία, ανάπτυξη και κοινωνική δικαιοσύνη. Η κρίση αποτελεί πρόκληση για δράση.