Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΗΣ ΗΜΙΣΕΛΗΝΟΥ

Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΔΥΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΗ ΜΕ ΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΠΕΙΛΗ 1376-1683

H δημιουργία του οθωμανικού κράτους αρχικά δεν αντιμετωπίσθηκε από τους χριστιανούς της Δυτικής Ευρώπης ως ένα ιδιαίτερα απειλητικό γεγονός. Η ταχύτατη όμως επέκταση των Οθωμανών στα Βαλκάνια, κατά τον 14ο αιώνα, ανάγκασε τη Δύση να αφυπνιστεί. Πολύ σύντομα οι δύο αποτυχημένες σταυροφορίες της Νικόπολης (1396) και της Βάρνας (1444) έπεισαν τους Δυτικούς ότι αντιμετώπιζαν έναν σημαντικό κίνδυνο.

Mέχρι τις αρχές του 16ου αιώνα οι Οθωμανοί είχαν καταλάβει ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, την Ανατολική Μεσόγειο και το μεγαλύτερο τμήμα της Βόρειας Αφρικής. Οι Ευρωπαίοι εναπόθεσαν τις ελπίδες αναχαίτισης της οθωμανικής λαίλαπας στην αναδυόμενη αυτοκρατορία των Αψβούργων. Ξεκίνησε έτσι ένας σκληρός αγώνας μεταξύ του ισπανικού και του οθωμανικού κράτους με έπαθλο την κυριαρχία στη Μεσόγειο και στην κοιλάδα του Δούναβη. Oι σκληροτράχηλοι μουσουλμάνοι πολεμιστές έφθασαν μπροστά στα τείχη της Βιέννης (1683), απειλώντας ολόκληρη την Δυτική Ευρώπη. Τελικά όμως αποκρούστηκαν από τους αποφασισμένους υπερασπιστές της πόλης και περιορίστηκαν στα Βαλκάνια.

Στη δίνη αυτής της σύγκρουσης παρασύρθηκαν και μικρότερες δυνάμεις, όπως η Βενετία, η ηγεμονία των ιπποτών του Αγίου Ιωάννη και οι μουσουλμάνοι κουρσάροι της Βόρειας Αφρικής. Αναδείχθηκαν επίσης μεγάλες ηγετικές μορφές όπως ο δον Χουάν της Αυστρίας και ο Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα. Η εξέλιξη αυτής της τιτάνιας πάλης συνδέθηκε στενά με τον ελληνικό χώρο στον οποίο διεξήχθησαν σημαντικές ναυμαχίες και πολιορκίες.

Στη σημερινή εποχή όπου μια ευρύτερη διαμάχη μεταξύ Ισλάμ και χριστιανοσύνης βρίσκεται ξανά στο προσκήνιο, η εξιστόρηση των γεγονότων που συγκλόνισαν για παρόμοια αίτια την Ευρώπη από τον 14ο έως τον 17ο αιώνα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Με περισσότερα από 100 σχέδια εποχής, θαυμάσιες καλλιτεχνικές απεικονίσεις στολών του διακεκριμένου εικονογράφου Χρήστου Γιαννόπουλου, και εξαιρετικά σχέδια πλοίων του Δημήτρη Χαδούλα, επιτυγχάνεται η «αναβίωση» του 300ετούς εκείνου πολέμου, το αποτέλεσμα του οποίου σήμανε τη σωτηρία της Δυτικής Ευρώπης από τον οθωμανικό επεκτατισμό.