Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ

"Δεν υπάρχει κανένα δεδομένο για τη θρησκεία" (J. Z. Smith, 1982). Δεν υπάρχει τίποτα που να διαχωρίζει τη θρησκεία από τις λοιπές ανθρώπινες δραστηριότητες, εκτός από εκείνες τις οπτικές που προβάλλουμε για να εξυπηρετήσουμε τα δικά μας ενδιαφέροντα. Δεν είναι όλες οι δραστηριότητες του ανθρώπου θρησκευτικές, αλλά κυρίως αυτές που αναφέρονται σε υπερβατικά όντα. Η έννοια της θρησκείας εξαντλείται από το περιεχόμενό της. Ο μελετητής είναι ελεύθερος να διαχειριστεί την έννοια για να εξυπηρετήσει οποιοδήποτε σκοπό επιδιώκει, ώστε να ταιριάξει σ' αυτήν.

Ουσιαστικά, η μελέτη της θρησκείας είναι μια δημιουργική ενασχόληση, σύμφωνα με την οποία ο μελετητής διαπραγματεύεται με το δικό του πλαίσιο εργασίας και τα δεδομένα που έχει συγκεντρώσει, ώστε να εντοπίσει εάν μπορούν να ταιριάξουν με το θεωρητικό πλαίσιο που έχει κατασκευάσει. Έτσι, ο μελετητής της θρησκείας κατασκευάζει μια κατηγορία, ένα όρο, τη θρησκεία, που αποτελεί το γνωστικό του αντικείμενο, όπως ακριβώς είναι η γλώσσα για τη γλωσσολογία και ο πολιτισμός για την ανθρωπολογία.