ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Ο Μάρκος Ρενιέρης (1815-1897) σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας και σταδιοδρόμησε αρχικά στον δικαστικό κλάδο και κατόπιν στον ακαδημαϊκό και τον διπλωματικό. Το 1869 διορίστηκε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας, θέση που διατήρησε μέχρι το 1890.

Εξέδωσε το «δοκίμιον» αυτό στα 1841, όταν διαπίστωσε πως η Ελλάδα της εποχής του αγνοούσε όχι μόνο την ιστορία αλλά και τη φιλοσοφία της ιστορίας». Πίστευε πως ο «της ιστορίας φιλόσοφος» μπορεί να «προφητεύση το παρελθόν», να γίνει «σύγχρονος» των αρχαίων και να «ενθυμηθή το μέλλον», αφού η ιστορία είναι η συνεχής πάλη του «λαού» («ουκ εγώ») με την «ατομικότητα» («εγώ»).

Στο βιβλίο του ο Ρενιέρης ταυτίζει την Αρχαιότητα με την «βασιλείαν του ουκ εγώ, του λαού, της ενότητας, την εικόνα του Θεού του Πατρός», την «νέαν ιστορίαν» με την «βασιλείαν του εγώ, της ατομικότητος, της ποικιλίας, την εικόνα του Χριστού» και τη μελλοντική κοινωνία με την «βασιλείαν του εγώ και του ουκ εγώ, της ενότητος εν τη ποικιλία, την εικόνα του Αγίου Πνεύματος», δηλαδή τη συμφιλίωση των δύο στοιχείων.

Τυπικό παράδειγμα «πολιτικού διανοουμένου», άφησε πλούσιο ιστοριογραφικό έργο συμβάλλοντας στην πολιτική και πολιτιστική ηγεμονία της αστικής τάξης του καιρού και του τόπου του.