ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ-ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ

Η συλλογή κειμένων του παρόντος τόμου επιχειρεί να αφαιρέσει από την επιστήμη και την τεχνολογία τον "ιερό" μανδύα της αντικειμενικότητας και της ουδετερότητας που φέρουν στη νεωτερική δυτική σκέψη. Προσπαθεί να τις κατανοήσει ως κοινωνικά και πολιτισμικά φαινόμενα και όχι ως υπεριστορικά εγχειρήματα προσέγγισης της Αλήθειας και φορείς μιας ντετερμινιστικής προόδου. Στα κείμενα σκιαγραφούνται οι κοινωνικές συγκρούσεις, οι ιδεολογικές αφετηρίες, οι σχέσεις εξουσίας που αποκρυσταλλώνονται στο εσωτερικό τους και μελετώνται ο ιστορικός ρόλος της επιστήμης και της τεχνολογίας στη διαμόρφωση του κοινωνικού γίγνεσθαι. Η συζήτηση αυτών των προβλημάτων γίνεται μέσα από τη μελέτη συγκεκριμένων περιπτώσεων: Πως η επιστημονική γνώση καθορίζει τη συγκρότηση της κανονικής και παθολογικής σεξουαλικής ταυτότητας στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες; Πώς ο επιστημονικός λόγος οδηγεί στη μετατόπιση της προοπτικής από την περιοχή του δικαίου και του Νόμους στην περιοχή της ιατρικής και του Κανόνα; Πώς αποτυπώνεται ο κυρίαρχος λόγος γύρω από την επιστήμη και την τεχνολογία στο επίσημο περιοδικό της ελληνικής αστυνομίας; Ποιος ο ρόλος της επιστήμης και της τεχνολογίας στο ιδεολογικά πολωμένο πλαίσιο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, ποια η σχέση τους με το κυρίαρχο ρεύμα του νεορομαντισμού και ποια η συμβολή τους στην άνοδο του ναζιστικού φαινομένου; Με ποιον τρόπο μέσα από την επιστημονική εκλαΐκευση αναπαράγεται η ηγεμονική ιδεολογία; Τι ρόλο έπαιξαν οι επιστήμονες στο Manhattan Project και στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου;

Η φιλοδοξία των κειμένων δεν είναι τόσο να υπάρξει ένας ενιαίος θεωρητικός λόγος όσο το να τεθούν ερωτήματα που να προκαλούν κριτική διάθεση και στάση απέναντι στις αξίες και στις ιδεολογίες και τις πρακτικές που εγγράφονται στις διαδικασίες παραγωγής της επιστημονικής γνώσης, όπως και στις πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες αυτής της γνώσης, φέρνοντας στο προσκήνιο μία κριτική στον λόγο του Διαφωτισμού για την επιστήμη, η οποία ως κριτική, όχι μόνο δεν συνεπάγεται οπισθοχώρηση είτε στον ανορθολογισμό είτε στην θεολογία, αλλά αντίθετα θέτει την επιστήμη στο ιστορικό, δηλαδή, κοινωνικό, πολιτικό, πολιτισμικό της πλαίσιο.