ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗΣ ΩΣ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ

ΠΛΑΤΩΝ-ΧΕΓΚΕΛ-ΜΑΡΞ-ΚΡΟΠΟΤΚΙΝ

Το ανά χείρας πρώτο μέρος των "Ανθρώπειων Τρόπων" εξετάζει το ζήτημα της διαλεκτικής και της αλλοτρίωσης όχι τόσο στο γενικό φιλοσοφικό επίπεδο αλλά ειδικά στο επίπεδο της πολιτικής φιλοσοφίας και ειδικότερα στους στοχαστές εκείνους που παρενέβησαν -στον ένα ή τον άλλο βαθμό, άμεσα ή έμμεσα, σε όλη τους τη ζωή ή σε κάποιες φάσεις της- κατά τρόπο ριζοσπαστικό στο πολιτικό γίγνεσθαι της εποχής τους.

Παρά τη ριζοσπαστική τόλμη τους όμως, παρουσίασαν τις ιδέες τους ως προϊόντα βαθύτερων διεργασιών κάποιων "νόμων της ιστορίας" -πνευματικών, κοινωνικών, οικονομικών- ή κάποιου σχεδόν αναπότρεπτου φυσικού γίγνεσθαι. Έτσι, ο τρόπος της παρέμβασής τους, ένας από τους δυνατούς ανθρώπειους τρόπους, ήταν συχνά παραμυθητικός απέναντι στα "εμπόδια", τις "αντιξοότητες" και τα "προσωρινά πισωγυρίσματα", με ένα λόγο απέναντι στην ίδια την ιστορία ως ενδεχομενικότητα και τον τρόπο του είναι του κοινωνικού και του πολιτικού ως δυναμικά πεδία έμπλεα σημασιών, αξιών και νοημάτων, ανεξαρτήτως του αν τα αποδεχόμαστε ή όχι. ... ο ανθρώπειος τρόπος του σκέπτεσθαι των συγκεκριμένων στοχαστών (Πλάτων, Χέγκελ, Μαρξ, Κροπότκιν) είναι δυνατός με τη διπλή σημασία: ερείδεται σε μια ισχυρή (δυνατή) ροπή του ανθρώπου και ως εκ τούτου μπορεί (είναι δυνατόν) να εμφανίζεται εις το διηνεκές με τον ένα ή τον άλλο τρόπο -όπως αναφέρει ο Θουκυδίδης "... κατά το ανθρώπειον τοιούτων και παραπλησίων έσεσθαι"- στην πορεία των ανθρώπινων πραγμάτων, των "ανθρωπηίων πρηγμάτων" της ιωνικής διαλέκτου του Ηροδότου.